23 Ekim 2021 Cumartesi

gezi olayları öncesi ülkenin ekonomik tablosu ve diğer ekonomiye zarar veren girişimler...

28 mayıs 2013 dolar kuru 1,84 TL 

mayıs 2013 enflasyon TÜFE'de % 6,51 ve ÜFE'de % 2,17 

işsizlik oranı % 8,8 

yani; kimsenin derdi dolar, enflasyon, işsizlik değil. birilerinin derdi Türkiye'yi yok etmek. 

Gezi olaylarının Türkiye'ye doğrudan maliyeti 1,4 milyar Dolar, dolaylı maliyetinin ise 100'lerce milyar doları bulmuştur.

Uzmanlar, o süreçte Gezi olaylarının makroekonomik göstergeler açısından telafisinin yıllar alabileceği konusunda uyarmıştı. Bu dönemden sonra ekonomi yönetiminin aldığı tedbirler ve uygulamaya konulan reformlarla ekonomik hasarın giderilmesi hedeflenmişti.

1 AYDA 8 MİLYAR DOLARLIK YABANCI YATIRIM ÇIKIŞI

Gezi olaylarıyla 2013'ün haziran ayında piyasalar uzun süren negatif bir döneme girmiş, TL varlıklar satış baskısı altında kalmıştı.

Sadece Borsa İstanbul'da işlem gören şirketlerin toplam piyasa değeri bile Gezi olayları ile başlayan ve 3 ay etkisini sürdüren dönemde 164 milyar lira gerilemişti.

Gezi olayları ile oluşan kargaşanın piyasalarda ölçülebilen hasarın yanı sıra kırılıp dökülen, yakılan araç ve mal ile gerek yatırımcı gerekse tüketiciler üzerinde yarattığı psikolojik etki, parasal değeri ölçülmesi neredeyse imkansız olan bir faturaya neden olmuştu.

Yurt dışında ABD Merkez Bankası'nın (Fed) parasal genişleme politikasının yerine sıkılaşmaya geçeceği bir sürece, yurt içinde böyle bir kaotik ortamla yakalanan Türkiye'de, TL varlıklar benzer ülke varlıklarına göre ekstra satış baskısı altında kalmıştı. Merkez Bankası verilerine göre, Gezi olayları sonrasındaki 1 aylık dönemde yabancı yatırımcılar 8 milyar dolarlık çıkış yapmıştı.

GEZİ ETKİSİ İLE BORSA DÜŞTÜ, DOLAR VE FAİZ FIRLADI

Borsa İstanbul 100 (BIST 100) endeksi, mayıs 2013'te gördüğü en yüksek seviye rekorunu 93.398,33 puana taşımış, Gezi olayları sonrasında ise hızlı bir düşüş trendine girmişti.

Endeksin mayıs ayının sonunda başladığı düşüşü aralıklı olarak 3 ay devam ederken, bu dönemde hisselerin fiyatı ortalama yüzde 30 değer kaybetti. Kayıplar dolar bazında ise yüzde 40'a yaklaşırken, Gezi olayları ile başlayan ve 3 ay süren dönemde halka açık şirketlerin toplam piyasa değeri 163 milyar lira gerileyerek 480 milyar liraya indi.

Gezi olayları öncesinde 1,70-1,80 bandında hareket eden dolar/TL, 2,39'a kadar devam eden bir ralli sürecine girerken, söz konusu yükseliş sonucu TCMB, Ocak 2014'te 550 baz puanlık faiz artırımına gitti.

Öte yandan Mayıs 2013'te yüzde 4,61 ile tarihi düşük seviyelerine gerileyen tahvil faizleri ise olayların neden olduğu kurdaki yükseliş, enflasyon beklentilerindeki bozulma ve yabancı yatırımcıların satışları ile 3 ayda yüzde 9,25 ile yaklaşık iki katına yükseldi.

ENFLASYON VE İŞSİZLİK YÜKSELDİ

Gezi olayları öncesinde yüzde 6,13'e kadar gerileyen yıllık enflasyon, sonraki 3 ayda yüzde 8,88'e kadar yükselirken, işsizlik oranı da artış trendine giren önemli göstergelerden biri oldu.

Olaylar öncesinde yüzde 9 seviyelerinde yatay bir seyir izleyen mevsim etkisinden arındırılmış işsizlik oranı bir yılda yüzde 10 sınırına, ardından yüzde 10,6'ya kadar çıktı. 

ardından ülkeye zarar getiren diğer girişimler;

17-25 Aralık darbe girişimlerinin Türkiye'ye maliyetinin 120 milyar dolar !

15 temmuz darbe teşebbüsünün ülkeye maliyeti 350 milyar dolar !

bir başka konu da Türkiye, pkk ile mücadelede başlangıçtan bu tarafa 2017 verilerine göre, (güvenilir bilgi olarak internette onu bulabildim) 500 milyar dolardan fazla. güncel bir veri de (yurt dışı kaynaklı ve çok güvenli bulmasam da paylaşayım) 3 trilyon dolar. ama anlaşılan o ki; ortalama bilgi olarak 1,5-2 trilyon dolar harcanmış...ve hala dimdik ayaktayız.

bu rakamları hayal etmeden şunu aklınıza getirin 2003 tarihinde 1 mart tezkeresi geçsin diye ABD, bu tezkerenin geçmesiyle Türkiye'nin ABD'ye sunacağı askeri kolaylıklar karşılığında, Türkiye'ye ya 8 milyar dolarlık bağış ya da 32 milyar dolarlık uygun koşullu kredi verme teklifinde bulunmaktadır. 

Velhasıl, Erdoğan ülkenin ekonomisini ne hale getirdi derken bir daha düşünün...

Haberle ilgili daha fazlası:

Hiç yorum yok: